مقاله پژوهشی: سیاست‌های دفاعی ج.ا.ایران در مقابل همکاری‌های احتمالی دفاعی رژیم صهیونیستی، امارات متحده عربی و عربستان سعودی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی

2 استادیار دانشگاه جامع امام حسین(ع)

3 دانشجوی دکترای مدیریت راهبردی علوم دفاعی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی

چکیده

سیاست رژیم صهیونیستی و کشورهای عربستان و امارات، هماهنگ با سیاست‌های آمریکا، مقابله و جلوگیری از نفوذ منطقه‌ای ج.ا.ایران در منطقه است. یکی از مهم‌ترین پیامدهای همگرایی و همکاری آنها به‌خصوص در زمینه دفاعی، تأثیر بر محیط امنیتی ج.ا.ایران می‌باشد. افزایش همکاری‌های رژیم صهیونیستی با کشورهای عربستان و امارات به‌خصوص در زمینه دفاعی ضرورتی پیش می‌آورد تا سیاست‌های دفاعی ج.ا.ایران در قبال این همکاری‌ها به‌طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد. هدف پژوهش حاضر تدوین سیاست‌های دفاعی ج.ا.ایران در مقابل همکاری‌های دفاعی کشورهای هدف می‌باشد. این پژوهش از لحاظ نوع تحقیق، کاربردی- توسعه‌ای است که به روش توصیفی – تحلیلی با رویکرد کمی انجام گرفته است. به‌منظور رسیدن به هدف تحقیق از طریق پرسشنامه و به روش نمونه‌گیری تمام‌­شمار از نقطه‌­نظرهای 50 نفر از خبرگان بهره گرفته و با استفاده از روش‌های تحلیل آمار توصیفی و نرم‌افزار SPSS  مورد تحلیل قرار گرفت. درنهایت  9 مورد از سیاست‌های دفاعی بر اساس توانمندی‌ها و قابلیت‌های ج.ا.ایران شناسایی و میزان تأثیر آنها به‌ وسیله «طیف لیکرت» تعیین گردید. همچنین سیاست‌های احصا شده براساس میزان اثرگذاری، اولویت‌بندی شدند که سیاست‌های «توسعه توان دورایستایی، خوداتکایی و خودکفایی در تولید تجهیزات دفاعی برترساز با توان بازدارندگی مؤثر، افزایش عمق دفاع راهبردی فراتر از مرزهای جغرافیایی کشور، حمایت از جبهه مقاومت و تقویت نظریه مقاومت در بین کشورهای مسلمان منطقه» به­‌ترتیب در اولویت‌های اول تا سوم قرار گرفتند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Defense Policies of the Islamic Republic of Iran against Possible Defense Cooperation between the Zionist Regime, the United Arab Emirates and Saudi Arabia

نویسندگان [English]

  • Yaqub Zohdi Nasab 1
  • Mohammad Hossein Ghanbari Jahromi 2
  • Sasan Mahmoudi Toulash 3
1 Assistant Professor of Supreme National Defense and Research Institute and Strategic Research
2 Assistant Professor of Imam Hussein University (AS)
3 PhD Student in Strategic Management of Defense Sciences, University and Supreme Research Institute of National Defense and Strategic Research
چکیده [English]

The policy of the Zionist regime and the countries of Saudi Arabia and the UAE, consistent with US policies, is to counter and prevent the impact of the I.R. of Iran in the region. One of the most important consequences of their convergence and cooperation, especially in the field of defense, is the impact on the security environment of the I.R. of Iran. Regarding the improvements in the Zionist regime's cooperation with Saudi Arabia and the United Arab Emirates, especially in the field of defense, it is necessary to carefully review the I.R. of Iran's defense policies in response to this cooperation. The aim of this study is to formulate the defense policies of the I.R. of Iran regarding the defense cooperation of the target countries. This research is an applied-developmental one which has employed a descriptive-analytical method with a quantitative approach. In order to reach the goal of the research, the views of 50 experts were collected through a questionnaire and then the collected data were analyzed using descriptive statistics analysis methods and SPSS software. Finally, 9 cases of defense policies were identified based on the abilities and capabilities of the I.R. of Iran and their impact was determined by the Likert scale. Also, the obtained policies were prioritized based on the degree of effectiveness which the policies of "Development of long-range power, self-reliance and self-sufficiency in the production of advanced defense equipment with an effective preventing capability, increasing the depth of strategic defense beyond the country's geographical borders, supporting the resistance front and strengthening the theory of resistance among Muslim countries in the region" were ranked from first to third, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Defense policy
  • defense cooperation
  • the Zionist Regime
  • Saudi Arabia
  • USA
  • Iran
1. امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی)، مجموعه بیانات، قابل دسترسی در: www.khamenei.ir
2. احمدی، سیدمحمد، (1387) جغرافیای عربستان سعودی و اماکن حرمین شریفین، تهران: انتشارات مشعر.
3. احمدی، حسین، (1390) جغرافیای امارات متحده عربی، تهران: انتشارات مشعر.
4. اخوان کاظمی، مسعود؛ نریمانی، گلناز، (1395)، تحلیلی بر روابط راهبردی عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی علیه انقلاب اسلامی، فصلنامۀ مطالعات انقلاب اسلامی، سال سیزدهم، شمارۀ 47.
5. اسدی، علی­‌اکبر، (1396) سیاست خارجی عربستان سعودی: منابع، اهداف و مسائل، فصلنامۀ مطالعات راهبردی، سال بیستم، شمارۀ اول.
6. زنجانی، داود، (1396) تبیین تهدیدات هوایی رژیم صهیونیستی و راهبرد های مقابله با آ‌نها، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی.
7. زهدی، یعقوب، (1389)، تدوین سیاست دفاعی (مبانی، اصول و رویکردها)، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملّی.
8. زهدی، یعقوب (1394)، سیاست دفاعی، تهران: مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی.
9. سلامی، حسین، (1392)، سیاست دفاعی، تهران: انتشارات مرکزی سپاه.
10. صفوی، سیدیحیی؛ حاتمی حمیدرضا؛ مرادیان محسن، (1394) مؤلفه‌ها و شاخص‌های نظامی مؤثر بر روابط دفاعی امنیتی ج.ا.ایران با ترکیه، مجلۀ سیاست دفاعی، سال بیست و سوم، شمارۀ 92.
11. غرایاق‌زندی، داود، (1387) محیط امنیتی پیرامونی جمهوری اسلامی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
12. گوهری مقدم، ابوذر، (1393) الگوی رفتاری آمریکا در قبال بیداری اسلامی: عمل­گرایی محتاطانه، فصلنامۀ پژوهش‌های راهبردی سیاست، سال دوم، شمارۀ 6.
13. معاونت اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، (1396) کتاب پایه امارات متحده عربی، تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
14. معاونت اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، (1396) کتاب پایه عربستان سعودی، تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
15. ملکی، محمدرضا، (1386) استراتژی اسرائیل در منطقه خاورمیانه و تأثیر آن بر جمهوری اسلامی ایران، فصلنامۀ تخصصی علوم سیاسی، سال چهارم، شمارۀ 6. 
16. نوروزی، محمدتقی (1385)، فرهنگ دفاعی امنیتی، تهران: انتشارات سنا.