مقاله پژوهشی: ابعاد و شاخص‌های ارزیابی قابلیت‌های علم و فناوری در سازمان های نظامی ج.ا.ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

دانشیار دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش ج.ا.ایران

چکیده

تعیین شاخص‌­ها موجب می­‌شود که سازمان، وضعیت کنونی خود را برای برنامه­‌ریزی، به‌درستی درک کند و فعالیت­‌های خود را به‌صورت هدفمند و درراستای ارتقای این شاخص‌­ها منطبق نماید. درصورت دراختیار نداشتن شاخص‌­های علم و فناوری، تحلیل محیط و شناخت موقعیت سازمان، واقعی نخواهد بود و تخصیص منابع و برنامه‌­ریزی­‌ها، فاقدمبنای منطقی است. هدف از این تحقیق، تعیین ابعاد و شاخص­‌های کلان ارزیابی علم و فناوری در سازمان­‌های نظامی است. این تحقیق بر مبنای دستاورد یا نتیجه، کاربردی- توسعه‌­ای و بر مبنای رویکرد، آمیخته و روش تحقیق موردی- زمینه‌ای و تاریخی است. جامعه آماری این تحقیق حدود 110 نفر است که با 32 نفر از آن‌ها مصاحبه عمیق شد. در این تحقیق برای گرد­آوری و تحلیل داده­‌ها، از روش‌­های اسنادی و مصاحبه عمیق با رویکرد کیفی و استفاده از روش داده‌بنیاد (گراندد تئوری) بهره گرفته شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و روش تحلیل محتوای استقرایی استفاده شد. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق، علم و فناوری در این سازمان نظامی در 9  ُبعد نیاز به ارزیابی دارد و برای هر ُبعد، شاخص‌­هایی ارائه شده است. این ابعاد شامل سرمایه انسانی، پرورش، انتشارات علمی، ساختار، پژوهش، فناوری، همکاری­‌های علمی، منابع مالی و اثربخشی هستند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Dimensions and Indicators of Assessment for Capability of Science and Technology in the I.R.Iran’s Military Organizations

نویسنده [English]

  • Naser Shahlaee
Associate Professor of the University of Command and Staff of the Army Iran
چکیده [English]

The admeasure of indicators allows to organization for understanding the current situation for planning, and targeted its activities in order to improve these indicators. In the absence of science and technology`s indicators, there are no logical basis for environmental analysis and understanding of the organization`s situation, and allocating resources and planning will not be correct. The aim of this study is to determine the dimensions and indicators of macro-assessment of science and technology in the military organizations. The study is based on achievement or result based approach used the applied and developed method, and research methodology was historical context. The statistical community consisted about 250 people; among them 32 people were in-depth interviews. In this study, for collecting and analyzing data, we used documents and interviews methods of in-depth qualitative approach by using grounded (Grounded Theory). For data analysis we used descriptive statistics and inductive content analysis. Based on the results of this research, science and technology in the military organization need to assessment in nine dimensions and we are provided some indicators for each dimension. These dimensions are the human capital, education, scientific publications, structure, research, technology, scientific cooperation, financial resources and effectiveness.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Assessment
  • military organization
  • Indexes
  • science
  • Scientometrics
  • technology

مراجع

  1. الف. منابع فارسی

    1. پاکزاد، مهدی و افشاری، مسعود (1392)، «بررسی و تحلیل شاخص‌­های علم و فناوری در حوزه فناوری اطلاعات ایران و کشورهای منطقه در افق چشم­‌انداز»، فصلنامه رهیافت، شماره 54.
    2. تاج‌الدین، مرضیه و پازارگادی، مهرنوش (1388)، «مؤلفه‌­ها و شاخص‌­های تربیتی از دیدگاه قرآن کریم»، مجله کوثر، شماره 32.
    3. جلال­‌آبادی، اسدالله و طاهری، افسانه (1383)، مقاله «شاخص‌­های مهم تحقیقاتی در ایران و جهان»، فصلنامه رهیافت، شماره 33.
    4. خالقی، نرگس (1386)، «شاخص­‌های ارزیابی علم و فناوری»، فصلنامه کتاب، شماره 71.
    5. داورپناه، محمدرضا (1389)، «شاخص توان علمی: الگویی برای سنجش و مقایسه باروری علمی رشته‌ها»، فصلنامه کتابداری و اطلاع‌رسانی، شماره 51.
    6. رادفر، امیرحسام (1393)، ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯿﺰان ﺗﺤﻘﻖ شاخص‌های ﻋﻠﻢ­ﺳﻨﺠﯽ در ﺳﻨﺪ ﭼﺸﻢ­انداز 1404، فصلنامه سیاست علم و فناوری، سال ششم، شماره 3.
    7. ﺳﻠﻄﺎﻧﯽ، ﺑﻬﺰاد (1387)، «ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﭼﺎرﭼﻮﺑﯽ ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ ﺑـﺮای ﺗـﺪوﯾﻦ نقشه ﺟﺎﻣﻊ ﻋﻠﻤﯽ ﮐﺸﻮر»، ﻓﺼﻠﻨﺎمه ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوری، شماره 3.
    8. سلیمانی، مجید (1391)، بررسی پارک­‌ها و مراکز رشد علم و فناوری ایران با نگاهی بر رویکرد جهانی، فصلنامه رشد فناوری، شماره 32.
    9. ﺷﻮرای‌ ﻋﺎﻟﯽ اﻧﻘﻼب ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ (1381)، ﺷﺎخص‌­های ارزﯾﺎﺑﯽ ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوری، مصوبه جلسه 510، قابل دسترسی در: sccr.ir.
    10. شورای‌ عالی انقلاب فرهنگی (1383)، شاخص­‌های ارزیابی آموزش عالی درجمهوری اسلامی ایران، تهران،  شورای‌عالی انقلاب فرهنگی.
    11. شورای‌ عالی انقلاب فرهنگی (1388)، نقشه جامع علمی سلامت، کمیتة تخصصی سلامت و علوم زیستی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
    12. شورای‌ عالی انقلاب فرهنگی (1389)، نقشة جامع علمی کشور، قابل‌دسترسی در: rc.majlis.ir.
    13. شورای‌ عالی آموزش و پرورش (23/11/1386)، شاخص‌های ارزشیابی نظام آموزش و پرورش، قابل دسترسی در: medu.ir
    14. طباطبائیان، سیدحبیب و تقی­‌زاده، رضا و خالدی، آرمان و تقی­‌زاده، محمد (1389)، شاخص­های ترکیبی پایش توانمندی فناوری؛ بررسی وضعیت توانمندی فناوری ایران و 69 کشور دنیا، فصلنامه سیاست علم و فناوری، سال دوم، شماره 4.
    15. قاضی‌زاده‌ فرد، سیدضیاءالدین و اتابکی، محمدسعید (1391)، معرفی الگوی برون‌سپاری در سازمان‌های دفاعی»، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال دهم، شماره 39.
    16. ﻣﻀﻄﺮزاده، فتح‌الله و ﺣﺠﺎزی، ﺳﯿﺪﺟﻼل و ﺧﺸﻪ­ﭼﯽ، مهدی و هالک، ﻓﺮح‌ﺳﺎدات و ﻏﻔﺮاﻧﯽ، ﻣﺤﻤﺪﺑﺎﻗﺮ (1379)، شاخص‌های ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدی ﺑﺮای ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻋﻠﻤﯽ ﮐﺸﻮر، فصلنامه رهیافت، شماره 22.
    17. مهانیان، علیرضا و مجردی، سعید (1394)، دوماهنامه اطلاعات راهبردی، شماره 129.
    18. ناصحی، علی (1385)، «ﻧﮕﺎﻫﯽ ﺑﻪ وﺿﻌﯿﺖ ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوری ﮐﺸﻮر (ﺷﺎخص­های ﻧﯿﺮوی انسانی)»، فصلنامه کتابداری و اطلاع‌رسانی، شماره 35.
    19. نقشه جامع علمی سلامت، قابل‌دسترسی در:
    www.goums.ac.ir/files/gonbad/pages/naghshe_elmi_salamat.pdf
    20. نوروزی، سارا و استاد هاشمی، لیلا، خلوتی، ملیحه و معارف­وند، معصومه (1392)، «شاخص‌سازی مبتنی بر مدل منطقی در زمینه مسائل اجتماعی»، فصلنامه مددکاری اجتماعی، شماره 7-6.
    21. نوری، مینا و طهوری، حمیدرضا و جلیلی، پرستو (1391)، «مقایسه وضعیت علم و فناوری ایران با کشورهای منطقه با استفاده از شاخص‌­های منتخب»، فصلنامه رهیافت، شماره 52.

     

    ب. منابع انگلیسی

    1. Leydesdorff, Loet (2005), Evaluation of Research and Evolution of Science Indicators, Current Science, Vol. 89, No. 9.
    2. Maassen, P.A.M (1997), Quality in European Higher Education: Recent Trends and their Historic Roots, European Journal of Education, 32 (2).
    3. National Academy of Science (2010), S&T Strategies of Six Countries Implications for the United States, National Research Council, The National Academies Press: available at: www.nap.edu.
    4. OECD (June 2013), Main Science and Technology Indicators, Vol 2013/1.
    5. Shojai, Foad (1996), Science and Technology Indicators and a Catalog of Major S&T Indicators of Canada, [on-line], available at: http:// www.shodjai.org/foad/st_ind.fm.html.
    6. Rodriguez , V & Soeparwata, A (Jan 2012), ASEAN Benchmarking in Terms of Science, Technology and Innovation from 1999 to 2009, Sprinrer Scientometrics, Published online.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار